Yurt dışında eğitim alıp Türkiye’de diplomalarının denkliğini almak isteyen binlerce kişi, Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) uygulamaları nedeniyle büyük mağduriyetler yaşıyor. Uluslararası sözleşmelere aykırı olduğu iddia edilen keyfi uygulamalar, kişiye özel kararlar ve şeffaflık eksikliği, mağdurların tepkisini çekiyor. Bu durum, hem bireysel kariyer planlarını olumsuz etkiliyor hem de Türkiye’nin uluslararası eğitimdeki yerini zedeliyor.
Temel Sorunlar ve Mağduriyetler
- Yurt dışında eğitim alan yaklaşık 200 bin kişinin, YÖK tarafından tanınan üniversitelerden mezun olmalarına rağmen denklik alamadığı belirtiliyor.
- YÖK’ün, Türkiye’nin de taraf olduğu Lizbon Sözleşmesi ve Anayasa’nın 90. maddesine aykırı davrandığı iddia ediliyor.
- Aynı okuldan, aynı bölümden ve aynı yıl mezun olan öğrencilere farklı muamele yapıldığı, kimine denklik verilirken kimine ret kararı çıktığı örneklerle açıklanıyor.
- Özellikle Türkçe eğitim veren yurt dışı üniversitelerinden mezun olanlara, eğitim dili Türkçe olduğu gerekçesiyle denklik verilmediği öne sürülüyor.
- YÖK’ün, 2017 öncesi eğitime başlayan öğrencilere bile yeni yönetmelikleri geriye dönük uygulayarak mağduriyet yarattığı ifade ediliyor.
- Seviye Tespit Sınavı (STS) sisteminin objektifliğine dair şüpheler bulunuyor; Türk öğrencilerin başarısız olup yabancı uyruklu öğrencilerin başarılı olması eleştiriliyor.
Hukuki ve İdari Boyut
Yurt dışında eğitim alanların denklik süreçlerinde karşılaştığı sorunlar, hukuki temelde de tartışılıyor. Diploma Denklik Mağdurları Derneği Başkanı Ahmet Özdemir, Türkiye’nin taraf olduğu Lizbon Tanıma Sözleşmesi’nin, tanınan bir üniversiteden mezun olanların kendi ülkelerinde de mezun gibi işlem görmesi gerektiğini vurguluyor. Ancak YÖK’ün yeni yönetmelikler çıkararak ve bunları geriye dönük uygulayarak mağduriyet yarattığı belirtiliyor. Özdemir, "Maç ortasında kural değiştirilmez. YÖK, 2018’de mezun olana 2019 yönetmeliğini dayatıyor. Bu hukuksuzluk." diyerek tepkisini dile getiriyor.
Çözüm Önerileri ve Talepler
Mağdurlar, doğrudan denklik yerine adil bir çözüm talep ediyor. Özdemir, terör bağlantısı tespit edilmeyenlere fark dersi ve staj ile denklik verilmesinin sorunu çözebileceğini belirtiyor. Ayrıca, yetkililerden yasa değişikliği yapılması ve seslerinin duyulması bekleniyor. TBMM’ye de taşınan konuyla ilgili olarak iki milletvekili kanun teklifi sunmuş durumda. Bu teklifler, özellikle tanınan okullardan mezun 100 binden fazla öğrencinin yaşadığı keyfi uygulamalara son verilmesini amaçlıyor.
Sahte Denklik Skandalları
Denklik sorunuyla boğuşan mağdurların yanı sıra, Türkiye’de sahte diploma ve denklik çeteleri deşifre oluyor. Yurt dışına hiç çıkmadığı halde sahte belgelerle denklik alıp üniversitelerin yurt dışı kontenjanlarından tıp, hukuk, eczacılık gibi fakültelere yerleşenlerin olduğu ortaya çıkıyor. Bu durum, denklik sisteminin ne kadar hassas olduğunu ve denetimlerin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Kaynaklar
- Diploma denklik mağdurları çözüm bekliyor! ‘YÖK kişiye özel muamele uyguluyor’ – PervinKaplan.com.
- Denklik Mağdurlarının Sayısı 100 Bini Aştı: – Çanakkale Olay.
- Denklik mağduru olmayın | Nuran ÇAKMAKÇI Köşe Yazısı – Hürriyet.
- ‘Denklik’ mağduru olmayın! – En Son Haberler – Milliyet.
- DİPLOMA DENKLİK MAĞDURLARI DERNEĞİ BAŞKANI ÖZDEMİR: LİZBON SÖZLEŞMESİ UYGULANDIĞINDA VE İNTİBAK KOMİSYONLARININ
BELİRLEYECEĞİ FARK DERSİ VE STAJ İLE BU SORUN ÇÖZÜLEBİLİR – ankahaber.net.