Türkiye’de akademik camiada büyük yankı uyandıran bir olayda, bir devlet üniversitesinde uzun yıllar fakülte dekanlığı ve üst düzey yöneticilik yapan bir akademisyenin profesörlük unvanı iptal edildi. Kararın gerekçeleri arasında, intihal ve sahte yayın gösterimi öne çıkıyor. Bu gelişme, ülkenin akademik etik standartlarını ve atama süreçlerini yeniden tartışmaya açtı.
Olayın Özetiyle Öne Çıkanlar
- Eski dekanın profesör unvanı, ağır intihal ve sahte yayın kullanımı nedeniyle geri alındı.
- Bilirkişi soruşturması, başvuruda sunulan eserlerin büyük oranda kopya veya hiç yayımlanmamış olduğunu ortaya koydu.
- İlgili akademisyen, etik ihlal iddialarını kabul etmedi ancak "aşırı yararlanma" yaptığını ifade etti.
- Profesörlük maaşı ve diğer haklar konusunda geri ödeme konusu belirsizliğini koruyor.
Soruşturmanın Perde Arkası
Bir şikayet üzerine başlatılan soruşturmada, söz konusu akademisyenin profesörlük kadrosuna atanmak için sunduğu yayınların gerçekliği masaya yatırıldı. Soruşturma sonucunda; unvan alımında sunulan bir kitapta büyük oranda intihal bulunduğu ve içeriğin neredeyse tamamen yabancı bir akademisyenin eserinden çeviri yoluyla aktarıldığı tespit edildi. Ayrıca bir makalenin hiç yayımlanmamış olduğu, bir diğerinin ise gerekli akademik kriterleri taşımadığı ortaya çıktı.
Akademik Etik ve Atama Sistemine Yönelik Eleştiriler
Bu vakada dikkat çeken bir diğer unsur, incelenen kitabın neredeyse tamamının başka bir eserden hatalı çeviri ile aktarılması ve kaynakların uygunsuz gösterilmesiydi. Bilirkişiler, çeviri programı hatalarının ve yanlış terim aktarımlarının bile eserde aynen yer aldığını belirledi. Şikayetçi taraf, bu tür ağır etik ihlallerin sadece şahsi itibarı değil, üniversitelerin ve ülkenin akademik itibarını da zedelediğini savundu.
Akademisyenin Savunması ve Sürecin Sonucu
İlgili akademisyen, iddialara karşı kendi alanında özgün bir eser ortaya koyduğunu, ancak "aşırı yararlanmanın" etik ihlal olarak sayılmaması gerektiğini öne sürdü. Yayınların basılmadığını ise yeni öğrendiğini ve kasıtlı hareket etmediğini iddia etti. Buna rağmen, üniversite yönetimi ve yetkili üst kurullar, etik ihlallerin açık olduğuna karar vererek profesörlük kadrosunu iptal etti ve ilgili kişiyi önceki akademik seviyeye indirdi.
Süreçteki Belirsizlikler ve Akademik Yansımalar
Uzun süre profesörlük unvanıyla maaş alan kişinin, haksız olarak elde ettiği kazancın geri alınıp alınmayacağı, memuriyetten çıkarılıp çıkarılmayacağı ya da hakkında suç duyurusunda bulunulup bulunulmayacağı hâlâ netlik kazanmış değil. Olay sonrası ülke genelinde akademik atama süreçlerinin daha sıkı denetlenmesi ve etik komisyonların etkinliğinin artırılması çağrıları yükseldi.
Bu olay, Türkiye’de akademik dünyada şeffaflığın, etik değerlerin ve liyakatin önemini bir kez daha hatırlatmış oldu.
Kaynaklar
- Eski dekanın profesörlüğü iptal: Gerekçe intihal ve ‘uydurma’ kaynak – Diken.
- YÖK onayladı: Eski dekanın profesör unvanı iptal edildi – Kısa Dalga.
- Eski dekanın hak edilmemiş profesörlüğü iptal edildi, onay için YÖK’e gönderildi – DHA | Demirören Haber Ajansı.
- Bir üniversitede etik skandal: Eski dekanın profesörlüğü iptal edildi – Sabah (galeri).
- Yayın sahtekârlığı iddiaları ve etik tartışmaları – Akasyam Haber.